Pytania i odpowiedzi o Sebadenitis

1. Co to jest Sebadenitis?

Sebadenitis (Sebaceous adenitis) jest określeniem oznaczającym stan chorobowy, doprowadzający do zapalenia i w efekcie zniszczenia komórek łojowych. U zdrowego psa komórki łojowe produkują film tłuszczowy na skórze. Ten film tłuszczowy zapobiega wysuszaniu skóry i sierści oraz chroni skórę przed zarazkami. 

Choroba rozpoczyna się stanem zapalnym wokół gruczołów łojowych; samo to zapalenie gruczołów łojowych nie doprowadza do dalszych infekcji. Po pewnym czasie dochodzi jednak do samodestrukcji gruczołów łojowych przez własne specyficzne limfocyty (czyli własne komórki obronne układu immunologicznego). Oznacza to, że Sebadenitis jest chorobą autoimmunologiczną. Przy autoimmunologicznych reakcjach reagują komórki na “endogenne substancje", jak na ciała obce. Próbując się przed nimi bronić dążą do ich zniszczenia.

Wskutek zagęszczenia warstwy rogowej dochodzi do łuskowatej skóry. Sierść wypada kłębkami. Prowadzi to do silnego świądu, często ropnego zapalenia skóry. Często dochodzi do nieprzyjemnego zapachu, ponieważ ochronny film skóry jest uszkodzony.

2. Czy Sebadenitis jest uleczalna?

Niestety, nie. Do dnia dzisiejszego nie istnieje żadna terapia przeciw przyczynom tej choroby. Istnieją jedynie terapie, które łagodzą skutki tej choroby.

3. Jak długo jest znana Sebadenitis?

Obraz kliniczny tej choroby autoimmunologicznej został opisany po raz pierwszy u psów w roku 1986. Sebadenitis została po raz pierwszy stwierdzona u pudli w latach 60-tych, nosicieli tej choroby można prześledzić aż do lat 50-tych.

4. Dlaczego mój pies zachorował na Sebadenitis?

Predyspozycja do tej choroby jest uwarunkowana czynnikami genetycznymi. Choroba może się uaktywnić w każdym wieku i pod wpływem różnych czynników np. stresu. Sebadenitis występuje niemal w równym stopniu u suk 45% jak i samców 55%. Kastracja wydaje się nie mieć wpływu na manifestacje i przebieg choroby. SA może mieć u różnych psów różny przebieg, może mieć okresy nasilenia obajwów i ich remisji.

5. W jakim wieku dochodzi do manifestacji Sebadenitis?

Z wyjątkiem 3-miesiecznego Collie została SA zdiagnozowana dotychczas tylko u dorosłych psów, wiek stwierdzenia tej choroby jest bardzo zróżnicowany. Najczęściej zapadają na tą chorobę akity, pudle jak również inne rasy miedzy 1-szym i 5-tym rokiem życia, pojedyncze przypadki zdecydowanie później. Większość psów zapada na ta chorobę w pierwszej połowie życia. Zdarza się, że ta choroba manifestuje się u psów w 10-tym, 11-tym a nawet i 12-tym roku życia.

6. Skóra mojego psa nie jest w porządku, czy ma on Sebadenitis?

Rozpoznanie Sebadenitis jest bardzo trudne. Dlatego często rozpoznaje się chorobę po długim błądzeniu.

Problemy skórne mogą mieć różne przyczyny:

• nieodpowiednia dieta (często zbyt bogata w białko),
• brak cynku,
• alergie,
• roztocza,
• zaburzenia funkcji tarczycy
• choroby grzybicze,
• itd....

7. Jak diagnozuje się Sebadenitis?

Aby postawić pewną diagnozę należy przeprowadzić biopsję skóry. W znieczuleniu ogólnym pobiera się próbki skóry z kilku miejsc, następnie poddaje się te próbki badaniom mikroskopowym. Miejsce po pobraniu próbki zwykle krwawi, dlatego należy je zaszyć. Po 7-10-ciu dniach są te miejsca po pobraniu próbek zaleczone.

8. Czy istnieje terapia przeciw Sebadenitis?

Do dnia dzisiejszego nie istnieje żadna możliwość leczenia przyczyn choroby. Leczenie jest wyłącznie objawowe: wpływ tej choroby zostanie wyłącznie złagodzony.

Przeciwko bakteryjnym zakażeniom skóry należy początkowo zastosować antybiotyki. Wskutek braku naturalnego filmu tłuszczowego, po odstawieniu antybiotyków dochodzi do nowych stanów zapalnych. Niestety, żadnemu psu nie można podawać antybiotyków w nieskończoność. Leczenie kortyzonem (sterydami) lub cyklosporyną,  przynoszą wprawdzie szybka poprawę zdrowia, na dłuższą metę mają jednak silne działania uboczne.

Od lat 2004-2005 istnieją terapie, które z sukcesem wprowadziły naturalne medykamenty. Istnieje możliwość pomocy chorym psom poprzez nałożenie filmu tłuszczowego, który naśladuje naturalne środki natłuszczające. Najskuteczniejsza okazała się terapia nacierania psa olejem z dziurawca, który na działanie regeneracyjne i przeciwzapalne.

9. Czy Sebadenitis jest chorobą dziedziczną?

Sama choroba, jak już stwierdzono, ma podłoże genetyczne. Jest przekazywana przez rodziców na szczeniaki. Dotychczas zakladano, ze Sebadenitis przekazywana jest recesywnie, co oznacza że zarówno suka jak i reproduktor muszą być nosicielami „chorych” genów, aby choroba zaistniała (w formie utajonej czy też dającej widoczne, zewnętrzne objawy u potomstwa). Przy takim skojarzeniu istnieje statystyczne prawdopodobieństwo, że 50% szczeniąt z danego miotu będzie nosicielami genów sebadenitis, dalsze 25% z pewnością zachoruje, jedynie 25% miotu będzie wolne od genów odpowiedzialnych za chorobę. Jeśli natomiast tylko jedno z rodziców będzie ich nosicielem, a drugie nie -to statystycznie 50% miotu będzie od choroby całkowicie wolne, jednak dalsze 50% szczeniąt zostanie tą chorobą obciążone. Wniosek stąd taki, że mimo iż choroba się u potomków nie zamanifestuje, wprowadzając te psy do hodowli obciąża się SA-genami część ich potomstwa.

Powyższa statystyka odpowiadałaby rzeczywistości, w przypadku gdyby SA była chorobą monogenową, czyli wyłącznie jeden gen w DNA byłby odpowiedzialny za chorobę. Aktualnie prowadzone badania wykazały jednak, że czynników warunkujących SA jest więcej. W takiej sytuacji ten wstępnie prosty rachunek statystyczny komplikuje się niezmiernie jeśli chodzi o przewidywalność wystąpienia choroby, a zatem możliwości skuteczniej z nią walki. Gorzej – dotychczas nie udało się z całą pewnością ustalić, jakie są to czynniki i ile ich w rzeczywistości jest.

10. Jaki jest przebieg Sebadenitis?

Sebadenitis objawia się najczęściej na uszach i głowie, może jednak się zamaniferstować na rożnych częściach ciała. 

Sebadenitis przebiega w systematycznych nawrotach i remisji. Po okresach, w ktorych skóra jest w stanie spoczynku, dochodzi do silnych symptomow Sebadenitis. Generalnie nie można stwierdzić, co może doprowadzić do nawrotu choroby: zmiana wyżywienia, stres wskutek zmiany miejsca zamieszkania, szczepnie, choroba wirusowa itp…

11. Kto może pomóc mojemu psu?

Przede wszystkim Ty sam/sama! Przede wszystkim musisz wytrwale i uparcie dążyć do wyjaśnienia przyczyny problemów skórnych psa. Zapytaj swojego lekarza weterynarii, czy ma on doświadczenie w Sebadenitis. W krajach niemieckojęzycznych jest wielu lekarzy weterynarii, którzy mają doświadczenie z tą chorobą. Badania nad tą chorobą wciąż trwają, coraz więcej też się wie o skutecznych terapiach w leczeniu objawów SA.

12. U których ras występuje Sebadenitis?

Według literatury występuje Sebadenitis najczęściej u akit i pudli, w innych rasach również np. samoyed, hovawart. Niestety, dotychczas istnieje bardzo ograniczony materiał statystyczny. Stwierdzono, że Sebadenitis występuje również u psów-mieszańców.

(materiał zamieszczony za zgodą Dariusa Polloka)